Prevod i objašnjenje dosta vojnih skraćenica
A
adoo — arapski izraz za neprijatelja
ASOC (Air Support Operation Centre) — Operativni centar vazdušne podrške
AOE (amphibious objective area) — rejon amfibijskih/vodozemnih dejstava
anti-handling devices — dopunski upaljači postavljeni na minu (PT ili PP) koji sprečavaju uklanjanje mine
AP (armour-piercing) — probojno (zrno, punjenje i sl.)
APC (armoured personnel carrier) — oklopni transporter za prevoz vojnika
area ambush — rejon zasede
assault rifle — jurišna/automatska puška
ATGM (anti-tank guided missile) — protivtenkovska vođena raketa
AWAC (Airborne Early Warning Aircraft) — letelica za rano javljanje i osmatranje
AWACS (Airborne Warning and Control System) — vazdušni sistem za osmatranje i kontrolu
B
beaten zone — tučeni rejon (rejon koji se nalazi pod sopstvenom ili pod vatrom neprijatelja)
BG (bodyguard) — telohranitelj (fizičko obezbeđenje ličnosti)
booby trap — mina iznenađenja, zamka
bounding overwatch — manevar u kome jedna jedinica pokriva vatru drugoj koja napreduje (dalje se uloge menjaju)
bracketing — urakljivanje (metod navođenja artiljerijske/minobacačke vatre, gde se smanjuje rastojanje izmedu prebačaja i podbačaja dok se ne dobiju pogoci po cilju)
burst transmission — emitovanje komprimovanih podataka u veoma kratkom vremenu (nekoliko milisekundi)
C
casevac (casualty evacuation) — evakuacija povređenih i ranjenih
CCD (Camouflage, Concealment and Decoy) — kamuflaža, sakrivanje i varke
CGU (Counter-Guerilla Units) — Protivpobunjenička jedinica
CQB (close quarters battle) — bliska borba (akcije koje su u zatvorenim prostorijama ili na bliskim odstojanjima)
Claymore — NATO varijanta mine rasprskavajuće usmerenog dejstva (MRUD)
clearing man — član tima za upad naoružan automatom sa zadatkom pokrivanja čelnog čoveka tokom upada i rešavanja talačke situacije
CAS (Close Air Support) — upotreba avijacije za podršku pešadijskoj jedinici koja je ostvarila vatreni kontakt
COIN (counter-insurgency) — protivpobunjeničko (dejstvo, operacija i sl.)
column — jednostavna formacija u kojoj se pripadnici jedinice kreću jedan iza drugoga
combat patrol — borbena patrola
CO (Commanding Officer) — oficir koji je na komandnoj dužnosti u jedinici
contact — vatreni kontakt sa neprijateljem
CR, CS — vrste hemijskog sredstva za privremeno onesposobljavanje, suzavac
CRW (Counter-revolutionary Warfare) — protivteroristička dejstva (engleska varijanta)
CT (counter-terrorist) — protivterorista
D
defilade — zaklon (pozicija koja štiti od neprijateljske vatre i osmatranja)
detcord — detonirajući štapin (savitljiva plastična cev sa jezgrom, napunjena eksplozivnim punjenjem, koristi se za aktiviranje glavnog punjenja)
direct fire — vatra koja je otvorena direktno na uočenog neprijatelja (objekat)
double tap — gađanje jedinačnom paljbom sa dva metka u veoma kratkom vremenskom intervalu (za blisku borbu)
DPM (disruptive pattern material) — standardizovani materijal (sastav i kamuflažne šare britanske uniforme)
DZ (drop zone) — desantna prostorija, izraz koji se koristi u vazdušno-desantnim dejstvima (padobranci i helikopteri)
DF (direction-finding) — odredivanje azimuta
E
E & E (Escape and Evasion) — bekstvo i izvlačenje (od neprijatelja, iz zarobljeništva)
ETA (Estimated Time of Arrival) — procenjeno vreme dolaska (neprijatelja, na poziciju, podrške i sl.)
F
Fire-and-forget — ispali i zaboravi (tehnologija koja omogućava samonavođenje rakete na prethodno zadat cilj, bez angažovanja operatera posle lansiranja)
FO (Forward Observer) — vojnik na prednjoj liniji odgovoran za navođenje artiljerijske vatre, artiljerijski izviđač
fratricide, friendly fire — uzajamne vatre (slučajno otvaranje vatre na sopstvene jedinice)
FMB (Forward Mounting Base) — baza na isturenom položaju/poziciji
FOB (Forward Operating Base) — istureno komandno mesto (najčešće radi neposredne komande operacijama koje se izvode iz baza na isturenom položaju)
G
GPS (Global Positioning Satellite) — Globalni sistem za satelitsko pozicioniranje (skr. GPS)
grazing fire — vatra iz streljačkog oružja gde se većina putanja zrna ne izdiže iznad jednog metra
glacis plate — čeona ploca tenka gde je oklop najdeblji
GPMG (general purpose machine gun) — mitraljez opšte namene
H
HAHO (high altitude high opening) — metod padobranskog ubacivanja: visoko iskakanje, visoko otvaranje (prelet 10—15 km)
HALO (high altitude low opening) — metod padobranskog ubacivanja: visoko iskakanje, nisko otvaranje
hammer-and-anvil — čekic i nakovanj (ofanzivni manevar usmeren prema neprijatelju u okruženju, gde jedna jedinica napreduje [čekić], dok je druga na fiksnim pozicijama [nakovanj])
HRU (Hostage Rescue Unit) — Jedinica za spasavanje talaca
hard dog — napadački pas
humint — obaveštajni podaci prikupljeni od strane ljudi (živi jezik)
I
indirect fire — otvaranje vatre na neprijatelja koji nije u vizuelnom kontaktu (ubacnom putanjom)
IP (infrared-passive sensor) — senzor infracrvenog zračenja (sa aktivnih IC uređaja)
IFF (Interrogation Friend or Foe) — uređaj koji detektuje vlastite snage, kako ne bi došlo do uzajamne vatre
IR (infra-red) — infracrveni, optoelektronski uređaji koji rade u ovom spektru
J
jamming — izraz u EIPED-u (elektronsko-izvidačka i protivelektronska dejstva) koji se koristi za ometanje neprijateljeve radio-veze
K
kill zone — rejon zasede namenjen za uništenje neprijatelja
L
LTD (Laser Target Designator) — uređaj koji usmerava laserski zrak prema objektu, koji označava tačku udara za laserski vođen projektil ili raketu
LAW (light anti-tank weapon) — lako protivtenkovsko oružje
linear ambush — zasedna formacija koja se proteže paralelno sa neprijateljskim pravcem kretanja
linear target — svaka meta dužine između 200 i 600 metara
LCE (load-carrying equipment) — borbeni prsluk (sistem kaiševa, uprtača, opasača i futrola za nošenje borbenih resursa
LZ (landing zone) — prostorija za sletanje, izraz koji se koristi u vazdušnodesantnim dejstvima (helikopteri i jedrilice)
LUP (lying-up position / prone position) — ležeći stav
M
MAG (magnetic sensor) — senzor koji reaguje na odstupanja magnetnog polja u prisustvu vozila i ostalih metalnih objekata
MBT (main battle tank) — osnovni borbeni tenk
METT-TC (Mission; Enemy; Terrain and Weather; Troops; Time and Civilian Considerations) — skraćenica Vojske SAD vezana za operativnu zapovest: zadatak; neprijatelj; zemlja i vremenski uslovi; naše snage; vreme i civilni uticaji
mils — hiljaditi (varijanta stepena koji se koristi u vojsci [3.600 jednako je 64 hiljadita / 64-00])
MTIs (moving-target indicators) — radar namenjen praćenju pokretnih meta na terenu
MLRS (multiple launch rocket system) — višecevni raketni lansirni sistem
MSR (main supply route) — glavni pravac za snabdevanje
N
NATO (North Atlantic Treaty Organization) — Severnoatlantski savez (skr. NATO)
NBC (nuclear, biological, chemical) — atomsko, biološko, hemijsko (ABH)
NVDs (night-vision devices) — uređaji za noćno osmatranje
NCO (Non-commissioned Officer) — podoficir
Net — radio-mreža sa frekvencijama, pozivnim znacima i ostalim elementima kojima se omogućava razmena podataka i komandovanje
NVG (night-vision goggles) — naočare za noćno osmatranje, mogu biti monokulari i binokulari
O
obscuration — izraz koji obuhvata sva sredstva za onesposobljavanje neprijateljevog osmatranja, kao što su dimne bombe i zaslepljivanje laserima
OCOKA (Observation and Fields of Fire; Cover and Concealment; Obstacles; Key Terrain; Avenues of Approach) — skraćenica Vojske SAD vezana za manevar: osmatranje i rejon vatre; zakloni i maske; prepreke; ključne pozicije; pravci prilaska
OP (observation point) — osmatračnica
P
plunging fire — vatra preko vlastitih jedinica (vatra iz streljačkog oružja gde je putanja zrna viša od visine čoveka, sem u tučenom rejonu)
point ambush — zaseda protiv konkretnog neprijatelja ili na konkretnoj lokaciji
point man — član tima ili patrole na čelnoj poziciji
primary sector — primarna zona dejstva vojnika
R
reconnaissance by fire — izviđanje vatrom (manevar otvaranja vatre po sumnjivom rejonu u cilju izazivanja pokreta ili otvaranja vatre neprijatelja sa tog rejona)
reconnaissance patrol — izviđačka patrola
RO (radio operator) — vezista, radio-operater
RPG (rocket-propelled grenade) — raketa (najčešće iz raketnog bacača)
RPs (rally points) — kontrolne tačke
RSM (Regimental sergeant-major) — vrsta čina (zvanje u britanskoj vojsci koje odgovara zastavniku 1. klase)
RTU (return-to-unit) — povratak u jedinicu (sudbina vojnika koji je izbačen iz SAS-a)
Rupert — oficir, u slengu SAS-a
RV (randezvous) — sastanište, rejon spajanja
S
SALUTE (Size; Activity; Location; Unit; Time; Equipment) — mnemonicka skraćenica elemenata za izveštaj po osmatranju neprijateljskih položaja: velična; aktivnost; lokacija; jedinica; vreme i oprema
satcom (satellite communications) — satelitska komunikacija
saturation patrolling — neprekidno patroliranje manjih jedinica radi pokrivanja prostora (24 sata dnevno, sedam dana nedeljno)
secondary sector — dopunska zona dejstva vojnika
SAS (Special Air Service) — britanska specijalna jedinica, jedna od najpoznatijih i najobučenijih na svetu, formirana u Drugom svetskom ratu
SA (seismic-acoustic sensor) — senzor koji reaguje na odstupanja zvučnih talasa i zemljišnih vibracija
sign — izraz koji se koristi za označavanje bilo koje uočene promene na okolini, koju je neko napravio
SAW (squad automatic weapon [light machine gun]) — odeljensko automatsko oružje, obično laki puškomitraljez
SOP (standard operation procedures) — standardizovane operativne procedure
static-line — padobranski skok na prinudno dejstvo (pilot kaišem otvara padobrančic, a kasnije automat otvara ranac/futrolu padobrana)
stinger (UK) / stop strip (SAD) — zaustavljajuća traka (metalna traka sa šiljcima za sprečavanje prolaska motornih vozila tockaša ili za bušenje guma vozila u cilju zaustavljanja
stun grenade — nesmrtonosno sredstvo za omamljivanje osoba u prostoriji jakom bukom i svetlosnim efektom, a pre upada tima (oslobađanje talaca, hapšenje)
submachine gun — automat (oružje koje koristi pištoljsku municiju i ima veliku brzinu paljbe)
support weapons — oružja/oruđa za vatrenu podršku manevra jedinica
suppressive fire — intenzivna vatra usmerena ka sprečavanju neprijateljevih pokreta ili odgovora na vatru
SBS (Special Boat Squadron) — Spec. pomorski odred (britanska specijalna jedinica, elitni deo Kraljevskih marinaca)
SEPs (surrendered enemy personnel) — zarobljeno neprijateljsko ljudstvo
SLR (self-loading rifle) — puška sa automatskim/poluautomatskim režimom paljbe
SOF (Special Operation Forces) — Jedinice za spec. operacije (opšti naziv za specijalne jedinice Vojske SAD)
T
tracking patrol — patrola sa zadatkom praćenja neprijateljskog kretanja
travelling — manevar u kome se dve jedinice nalaze na rastojanju od 20 metara po metara po frontu, zadržavajući istu poziciju i pri napredovanju, radi međusobnog pokrivanja vatrom
travelling overwatch — manevar u kome se dve jedinice nalaze na rastojanju od 50 metara po frontu, zadržavajući istu poziciju i pri napredovanju, radi međusobnog pokrivanja vatrom
tac-sat — satelitska komunikacija
W
wedge — formacija u obliku strele ili oblika latiničnog „V“
